Ev Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Teknik Bilgiler
Yeni bir eve sahip olmak herkesin hayali. Ancak bu hayali gerçekleştirirken, dikkat edilmesi gereken pek çok püf nokta var. İnsanlar çoğu zaman evin konumuna, sosyal olanaklarına, estetik görünümüne odaklansalar da bunların ikinci planda tutulması gerekir. Türkiye’nin aktif fay hatlarının geçtiği riskli bir deprem ülkesi olduğu göz önünde bulundurulduğunda, evlerin teknik açıdan ince elenip sık dokunması daha büyük önem taşır. Üstelik ev almanın her geçen gün zorlaştığı da düşünüldüğünde, alınacak evin uzun yıllar güvenle oturulabilecek durumda olması da evin teknik değerlendirmesini zorunlu kılar. Ev alırken deprem dayanıklılık ölçütünde dikkat edilmesi gerekenler adlı blog yazımızı da detaylı olarak inceleyebilirsiniz.
Binanın Taşıyıcı Sistem Durumu
Ev alırken teknik olarak ilk bakılması gereken husus, taşıyıcı sistemin durumudur. Taşıyıcı sistem planı iyi yapılmamış evler, deprem gibi doğal afetler karşısında direnemez. Bina taşıyıcı sistemi, bir yapının ağırlığını destekleyen ve binanın stabilitesini sağlayan yapısal bileşenlerin bir bütünüdür. Bu sistem, binanın dikey ve yatay yüklerini taşıyan bir yapısal çerçeve, kolonlar, kirişler, duvarlar, döşemeler, çatılar ve diğer bileşenleri içerir.
Taşıyıcı sistem, yapı malzemelerine ve binanın boyutuna, şekline ve yüksekliğine bağlı olarak değişebilir. Örneğin, düşük katlı bir yapıda, taşıyıcı sistem genellikle basit bir ahşap iskelet veya çelik taşıyıcılar gibi daha hafif malzemelerden yapılmış olabilir. Ancak yüksek katlı bir yapıda, taşıyıcı sistem daha güçlü çelik veya betonarme yapısal bileşenlerden oluşur. Taşıyıcı sistem, binanın yüklerini doğru şekilde dağıtarak ve binanın stabilitesini sağlayarak, binanın uzun ömürlü olmasını ve bina sakinlerinin güvenliğini sağlar. Bu nedenle, herhangi bir yapı inşa edilirken, taşıyıcı sistemin doğru bir şekilde tasarlanması ve inşa edilmesi önemlidir.
Bir yapının taşıyıcı sistemlerinin durumu incelenirken, aşağıdaki maddelerin göz önünde bulundurulması tavsiye edilir:
-
Bina Tipi:
Binanın yüksekliği, genişliği, kullanım amacı ve diğer faktörlere bağlı olarak taşıyıcı sistemler değişir. Bu yüzden de kullanılan taşıyıcı sistem çeşitleri ile bina tipinin uyumlu olup olmadığı önem arz eder.
-
Yapı Malzemesi:
Taşıyıcı sistemlerin yapı malzemeleri doğru şekilde seçilmeli ve kaliteli olmalıdır. Kaliteli taşıyıcı sistem elemanları, yapı ömrünün uzatır.
-
Taşıma Kapasitesi:
Taşıyıcı sistemlerin taşıma kapasitesi; binanın yüksekliği, genişliği, kullanım amacı ve diğer faktörlere bağlı olarak hesaplanmalıdır.
-
Dayanıklılık:
Taşıyıcı sistemlerin dayanıklılığı, bina sakinlerinin güvenliği için kritik önem taşır. Bina taşıyıcı sistemleri, doğal afetler, depremler, yangınlar gibi olaylara karşı dayanıklı olacak şekilde tasarlanmalıdır.
-
İnşaat Kalitesi:
Taşıyıcı sistemlerin inşaat kalitesi, binanın uzun ömürlü olması için önemlidir. Doğru malzemelerin kullanılması, uygun bağlantı yöntemleri ve doğru yapı teknikleri ile inşa edilmelidir.
-
Bakım:
Bina taşıyıcı sistemleri, düzenli bakım ve onarım gerektirir. Herhangi bir hasar veya bozulma durumunda, hemen tamir edilmelidir.
-
Güncelleme:
Bina taşıyıcı sistemleri, zamanla eskir ve güncellenmesi gerekebilir. Yeni teknolojiler ve inşaat yöntemleri, güncelleme ihtiyacını ortaya çıkarabilir.
Binanın Tasarımı & Plan Şema Durumu
Binanın teknik tasarımı da ev alırken göz ardı edilmemesi gereken teknik hususlar arasında yer alır. Bina şekli ve tasarımı; depremler başta olmak üzere çeşitli afetlerde yapının ne şekilde tepki vereceğini belirler. Yapı tasarımının, bölgede riski yüksek olan afetlerin göz önünde bulundurularak yapılması gerekir.
Bir yapının dayanıklılığı, tasarım özelliklerinin yanı sıra, yapı malzemelerinin kalitesi, taşıyıcı sisteminin sağlamlığı ve düzenli bakımı gibi faktörlere de bağlıdır. Bu nedenle, bir yapının dayanıklılığı, binanın tasarımından başlayarak, inşaat, bakım ve güncelleme süreçlerine kadar, bir dizi faktörün uygun bir şekilde ele alınmasını gerektirir.
Binanın Zemin Durumu
Bina zemini, bir binanın temelinin oturduğu alanı ifade eder. Zemin, binanın stabilitesini sağlamak için önemlidir ve binanın ağırlığını desteklemek için gereken gücü sağlar. Yer altındaki doğal malzemelerin (toprak, kaya, kum, çakıl vb.) oluşumlarından meydana gelir. Bina zemini, binanın yapıldığı yerin koşullarına bağlı olarak farklı şekillerde olabilir. Bazı zemin tipleri şunlardır:
-
Kil Zeminler:
Kil zeminler, sıkıştırılabilen ve deforme olan yapısından dolayı taşıma kapasitesi düşük olan zeminlerdir.
-
Kumlu Zeminler:
Kumlu zeminler, sıkıştırılabilen yapılarından dolayı yüksek yapılarda tercih edilmeyen zeminlerdir.
-
Çakıllı Zeminler:
Çakıllı zeminler, genellikle stabilize edilmesi gereken zayıf bir zemin katmanı üzerinde inşa edilir.
-
Kaya Zeminler:
Kaya zeminler, taşıyıcı kapasitesi yüksek ve dayanıklı bir zemin türüdür ve yüksek binaların temellerinde sıkça kullanılır.
Bina zemininin seçimi, binanın stabilitesi ve güvenliği için kritik önem taşır. Zemin özellikleri, binanın boyutu, şekli, kullanım amacı ve yerel iklim koşulları gibi faktörlere bağlı olarak değerlendirilir. Zemin testleri, zemin özelliklerinin belirlenmesine yardımcı olur ve binanın zeminin güvenliği ve stabilitesi açısından uygun şekilde inşa edilmesini sağlar. Ev satın alırken bina zemininin kaya olması, en sağlam zemin sonucu sunar. Bunun mümkün olmadığı durumlarda, güçlendirilmiş çakıllı zeminler de tercih edilebilir. Ancak kumlu ve kil zeminlerden uzak durulması gerekir.